MUŞ ALPARSLAN -1 BARAJ GÖLÜ VE HES
Muş Murat Nehri üzerinde kurulu Alparslan-1 Barajı, enerji üretimi amacıyla 1998-2002'de inşa edilmiş ve 2009'da hizmete açılmış bir HES'tir (Hidroelektrik Santrali). Toprak ve kaya dolgu tipindeki bu büyük yapı, Akarsu yatağından yüksekliği 91 metre, normal su kotunda göl hacmi 2.993 hm3 normal su kotunda gölalanı 114,80 km2’ dir. Baraj 160 MW güç ile yıllık 488 GWh'lık elektrik enerjisi üreterek bölge ekonomisine önemli katkı sağlamaktadır. Baraj, sadece bir enerji tesisi değil, aynı zamanda STEM (Bilim, Teknoloji, Mühendislik ve Matematik) odaklı disiplinler arası öğretim için ideal bir araçtır. Eğitimsel açıdan zengin temalar sunar. Baraj gölünün oluşumu, çevresel mikro klima üzerindeki etkileri, oluşan yeni su ekosistemi (flora ve fauna ) incelenerek biyoçeşitlilik ve su kaynakları yönetimi farkındalığı yaratılır. Enerji üretimi, sulama ve taşkın kontrolü gibi teknik işlevleri ile bölge ekonomisine (tarım ve enerji) sağladığı somut katkılar gözlemlenebilir. Bu öğrenme çıktıları, tüm sınıf düzeylerine uyarlanabilir: İlkokul (1-4. Sınıf) düzeyinde: Barajın temel işlevleri (su tutma, taşkın önleme) Hayat Bilgisi dersine entegre edilir. Yüksekliği günlük nesnelerle karşılaştırılarak temel matematik ve baraj gölündeki canlılar Fen Bilimleri dersine dâhil edilir. Ortaokul (5-8. Sınıf) düzeyinde: Suyun hareketinden elektrik üretimi (Enerji dönüşümü), gövde hacmi ve gölalanı hesaplamaları (Matematik) ve barajın çevreye olumlu/olumsuz etkileri gibi detaylı konular işlenir.
Ziyaret Gün ve Saatleri
Aşağıda belirtilen gün ve saatler arasında ziyarete açıktır.
Erişilebilirlik Özellikleri
Engelsiz erişim imkânlarının ve rehber hizmetlerinin bulunup bulunmadığı bilgisine yer verilmiştir.
- Engelsiz Erişim
- Rehberlik Hizmeti
Ziyaret Notları
I. Ön Hazırlık ve Organizasyon 1. Randevu ve İzinler: Gezi öncesinde baraj yönetiminden gerekli ziyaret izinleri alınmalı ve randevu teyit edilmelidir. 2. Gözetim: Gezi boyunca tüm öğrencilerin gözetim altında tutulması ve grup hâlinde hareket etmeleri sağlanmalıdır. 3. Acil Durum Planı: Acil bir durumda (yaralanma, kaybolma vb.) izlenecek prosedürler belirlenmeli ve öğrencilere kısaca anlatılmalıdır. II. Fiziksel Güvenlik Kuralları 1. Riskli Alan Yasağı: o Suya girilmesi, baraj gölünün kenarlarına veya rıhtım alanlarına tehlikeli şekilde yaklaşılması kesinlikle yasaktır. o Hareketli iş makinelerinin ve operasyon noktalarının yakınında bulunulmamalıdır. 2. Güzergâh Takibi: Yalnızca baraj yönetimi tarafından belirlenen güvenli yürüme yolları ve ziyaretçi güzergâhları kullanılmalıdır. Yetkisiz alanlara girilmemelidir. 3. Ekipman Kullanımı: Barajın teknik ve riskli bölgelerinde baret veya fosforlu yelek gibi kişisel koruyucu ekipmanlar (varsa) mutlaka kullanılmalıdır. III. Davranış ve Çevresel Kurallar 1. Talimatlara Uyma: Öğrenciler, öğretmenlerin ve baraj personelinin tüm güvenlik ve davranış talimatlarına anında uymak zorundadır. 2. Sessizlik ve Düzen: Özellikle teknik tesisler ve iç mekân gezilerinde, dikkat dağıtmamak ve güvenliği tehlikeye atmamak adına sessiz ve düzenli olunmalıdır. 3. Müdahale Yasağı: Baraj tesisindeki makine, ekipman veya panolara izinsiz dokunmak kesinlikle yasaktır. 4. Çevre Koruma: Balık avlamak ve çevreyi kirletmek yasaktır. Atıklar belirlenen çöp kutularına atılmalıdır. 5. Kayıt Alma: Baraj yönetiminin izin vermediği alanlarda izinsiz fotoğraf veya video kaydı alınmamalıdır.
İletişim Bilgileri
Öğrenme Çıktıları
- HB.1.5.1. Yakın çevresinde bulunan doğadaki varlıkları gözlemleyebilme
- HB.2.5.4. Kaynakları tasarruflu kullanmanın önemini değerlendirebilme
- FB.3.2.1. Canlıları; mikroskopla görülebilen canlılar, mantarlar, bitkiler ve hayvanlar olarak sınıflandırabilme
- FB.3.6.3. Elektriği tasarruflu kullanma konusunda bilimsel veriye dayalı tahmin edebilme
- FB.3.8.1. Canlıların yaşam alanlarının özelliklerini belirlemeye yönelik kanıt kullanabilme
- FB.4.6.2. Elektrik üretiminde yenilenebilir ve yenilenemeyen enerji kaynaklarını kullanmaya ilişkin eleştirel düşünebilme
- FB.4.6.1. Basit bir elektrik devresi kurmaya ilişkin bilimsel sorgulama yapabilme
- SB.4.5.3. Bir ürünün üretim, dağıtım ve tüketim süreçlerini çözümleyebilme
- MAT.4.3.5. Günlük yaşamdan örneklerle açıyı bir dönme miktarı olarak yorumlayabilme
- SB.5.2.2. Yaşadığı ilde doğal ve beşerî çevredeki değişimi neden ve sonuçlarıyla yorumlayabilme
- SB.5.5.3. Yaşadığı ildeki ekonomik faaliyetleri özetleyebilme
- SB.6.2.2. Ülkemizin doğal ve beşerî çevre özellikleri arasındaki ilişkiyi çözümleyebilme
- FB.8.6.2.3. Elektrik enerjisi üretim santrallerini sınıflandırabilme
- FB.8.6.2.4. Elektrik enerjisi üretim santrallerinin avantaj ve dezavantajlarını tartışabilme