Battalgazi Ulu Cami

Malatya ili, Battalgazi ilçesinde yer alan Cami, 1224 yılında Anadolu Selçuklu Hükümdarı I. Alaaddin Keykubad tarafından yaptırılmıştır. Kesme taş ve tuğlanın ustalıkla kullanıldığı Cami’nin mihrap önü kubbesi, eyvanı ve havuzlu iç avlusu, Selçuklu tuğla işçiliğinin günümüze ulaşan güzel örneklerindendir. Malatya Ulu Cami, Büyük Selçukluların İran’daki camilerinde görülen dört eyvanlı planın tek eyvanlı plana uyarlanan Anadolu’daki ilk ve son örneğidir. Ulu Cami; iki ayrı bölümden müteşekkil olup bu bölümler, orijinal eyvanlı ve iç avlulu asıl kısım ile kuzeyinde bulunan ve sonradan eklenen binadan oluşmaktadır.
Cami’nin üç ana kapısı olup bunlardan ilk olduğu düşünülen, kıble istikametindeki kapı; taş örgü ile kapatılmıştır. Malatya Müzesi’nde bulunan yedi paça kitabenin bu kapıya ait olduğu genel olarak kabul edilmektedir. İkinci kapı, asıl kısmın doğu ucunda olup üzerinde 1274 tarihli kitabesi mevcuttur.
Cami’nin batı duvarında bulunan üçüncü kapı ise 1247 tarihini taşımaktadır ve Selçuklu Sultanı II. İzzettin Keykavus zamanında açılmıştır. 1893 depreminde zarar gören kıble duvarı ve mihrabı Sultan II. Abdulhamid’in yardımları ile yenilenmiştir. Asıl minberi Ankara Etnoğrafya Müzesi’nde koruma altındadır. Caminin orta avlusunda yer alan çiniler Selçuklu eserlerinin muhteşem örneklerindendir.
Cami, 06 Şubat 2023 depremleri esnasında meydana gelen hasar nedeniyle tamiratta olup geçici olarak ziyarete kapalıdır.