Aydıntepe Yeraltı Şehri

Bayburt'un Aydıntepe ilçesinde yer alan kent, tüf içerisinde, yüzeyden 2-2,5 metre derinde başka yapı malzemesi kullanılmadan ana kayaya oyulmuş galeriler, tonozlu odalar ve bu odaların açıldığı daha geniş mekânlardan oluşmaktadır. Yaklaşık bir metre genişliğinde ve 2 ile 2,5 metre yüksekliğinde tonoz örtülü galeriler yer yer her iki yana genişlemektedir. 24 metrekareye yakın odalar bu mekâna açılmaktadır. Ayrıca gözetleme alanlarının oluşturduğu havalandırma amaçlı konik biçimdeki delikler, galeri odalarını aydınlatmaktadır. Halen kazı çalışmaları devam edilen kent hakkında şu an ileri sürülen iki görüş vardır. Bunlardan biri bu kentin, bölgede daha önce sözü edilen Halde şehrine ait olduğu, Halde'nin 'Khalde' olduğu, eski ismi Hart (Aydıntepe) olan ilçenin isminin de 'Halt' dan geldiği görüşüdür. Diğer görüş ise Hart'ta bu yer altı kentinden başka Geç Roma Erken Bizans devirleri arasında yer alan bir mezarın ortaya çıkarıldığı, Hıristiyanlığın henüz yerleşmediği bir devirde bu bölgenin bir sığınak teşkil ettiği, Romalılar tarafından kovulan ilk Hıristiyanların bu bölgeye geldikleri ve sığındıkları, yer altı kentinin de bu Erken Hıristiyanlık dönemine ait olabileceğini savunmaktadır.